Scheiding aanvragen

(Echt)scheiding aanvragen

Het aantal huwelijken dat voortijdig strandt, loopt al decennia lang op. In 2020 zijn er 24.000 scheidingen uitgesproken, daarnaast werden er 2.400 geregistreerde partnerschappen ontbonden. Hoewel het steeds ‘normaler’ wordt om te scheiden, kan niet gesteld worden dat scheiden makkelijker wordt.

Een echtscheiding heeft een enorme invloed op het gezin, de kinderen, de financiën, de huisvesting en het pensioen. Maar veel mensen maken zich ook zorgen om de gevolgen van een scheiding op het gebied van eenzaamheid, of de angst om er alleen voor komen te staan. Mensen die gaan scheiden, worden geconfronteerd met schuldgevoelens en verdriet om verlies. Kinderen van scheidende ouders kunnen het gevoel hebben dat zij schuldig zijn aan de echtscheiding en in sommige gevallen kan zelfs een loyaliteitsconflict ontstaan. Deze sociaal emotionele consequenties - nog los van de financiële gevolgen - maken een echtscheiding tot een ingrijpende gebeurtenis in iemands leven, waarbij de juiste begeleiding van het grootste belang is.

Scheiden, wat nu?

De meeste mensen in Nederland scheiden rond de leeftijd van 44 jaar. Als dit besluit eenmaal is genomen, dan zal er een aantal keuzes gemaakt moeten worden en heeft u behoefte aan het beste advies. Een echtscheiding in goed overleg, is in bijna alle gevallen aan te raden. In Nederland gaan de meeste mensen in harmonie uit elkaar (39%). Hoewel er vaak meningsverschillen ontstaan, voert maar 6% van de mensen een echtscheidingsprocedure op tegenspraak. Voor een scheiding heeft u een advocaat nodig. Deze kan ook mediator zijn en u samen begeleiden bij de scheidingsprocedure. Heeft u liever een eigen advocaat, dan kunt u kiezen voor een viergesprek waarbij u samen met uw advocaat en uw ex-partner met zijn/haar advocaat om de tafel gaat. Goede begeleiding is essentieel want er moeten veel zaken worden geregeld in korte tijd. Een procedure bij de rechtbank is kostbaar en tijdrovend. Indien hoger beroep wordt ingesteld, dan kan het oplopen tot enkele jaren.

Mediator scheiding

Mediation houdt in, dat er onder begeleiding van een advocaat-bemiddelaar afspraken worden gemaakt, welke vervolgens door de rechter worden vastgelegd. Mediation is niet alleen financieel voordeliger, het kost ook minder tijd dan een procedure. Ook de uitkomst is vaak bevredigender, omdat maatwerk geleverd kan worden. Bovendien wordt bij mediation aandacht besteed aan de emotionele aspecten van de echtscheiding.

Als mediation geen optie is, kunt u kiezen voor een vorm van samenwerking via een viergesprek of via Collaborative Practice, ook wel de overleg-scheiding genoemd. De scheidende partners hebben ieder een eigen advocaat. Bij de overleg scheiding is er daarnaast een procesbegeleider, vaak een psycholoog, die u kan begeleiden bij de emotionele aspecten. In de afgelopen jaren hebben we een dalende trend gezien voor wat betreft de procedures. Waar dat in 2011 nog 31% was, kozen scheidende partners in 2019-2020 slechts in 6% voor de rechtbankprocedure. Vaak speelden in die gevallen kwesties die ingrijpen door jeugdzorg of politie vergden.

De echtscheidingsprocedure

Als een echtscheiding in goed overleg geen mogelijkheid meer is, dan zullen de echtelieden ieder een eigen advocaat moeten benaderen om hem/haar te begeleiden in de echtscheidingsprocedure. Een procedure bij de rechtbank is kostbaar en tijdrovend. Bij een echtscheiding dient u er rekening mee te houden dat een procedure zeker een jaar kan duren. Indien hoger beroep wordt ingesteld, dan kan het oplopen tot enkele jaren.

Voorlopige voorzieningen

Als de beslissing om te gaan scheiden is genomen, dan kan het zijn dat er geschillen ontstaan die acuut dienen te worden opgelost. Wie blijft er voorlopig in de woning? Hoe verdelen we de zorg voor de kinderen? Deze zaken kunnen middels een korte procedure worden voorgelegd aan de rechtbank. De onderwerpen die in deze zogenaamde voorlopige voorzieningen procedure worden behandeld, zijn beperkt.

De volgende voorlopige voorzieningen kunnen worden getroffen:

bepalen dat één echtgenoot gerechtigd is tot het gebruik van de echtelijke woning;
bevel tot het beschikbaar stellen van goederen die dienen tot/bij? het dagelijks gebruik aan één van de echtgenoten;
bepalen dat de kinderen aan één van de echtgenoten worden toevertrouwd, alsmede het vaststellen van een bijdrage in de kosten van de verzorging en opvoeding van de kinderen;
vaststellen van een regeling ter verdeling van de zorg- en opvoedingstaken;
vaststellen van een regeling inzake het verschaffen van informatie, dan wel het raadplegen van de echtgenoten over de kinderen;
vaststellen van een bijdrage in het levensonderhoud van de echtgenoot.

De voorlopige voorzieningen zijn in beginsel van kracht voor de duur van de echtscheidingsprocedure. Tegen een voorlopige voorzieningen beschikking staat geen mogelijkheid tot hoger beroep open. Wel kan - onder zeer bijzondere omstandigheden - wijziging van de voorlopige voorzieningen worden verzocht.

Verzoekschrift en verweerschrift

Een echtscheidingsprocedure wordt aangevangen met een echtscheidingsverzoekschrift. Dit verzoekschrift bevat, naast het echtscheidingsverzoek, over het algemeen ook verzoeken om nevenvoorzieningen, zoals vaststelling van alimentatie of een zorgregeling. Het verzoekschrift is gericht aan de rechtbank en dient aan de andere echtgenoot te worden betekend door een deurwaarder. Zodra het verzoekschrift is betekend en ingediend bij de rechtbank, gaan termijnen lopen. Binnen zes weken na ontvangst van het verzoekschrift kan een verweerschrift worden ingediend door de echtgenoot. In dit verweerschrift kan de echtgenoot ook eigen nevenvoorzieningen vragen (de zogenaamde zelfstandige verzoeken). Tegen deze zelfstandige verzoeken mag binnen zes weken ook weer verweer worden gevoerd.

Mediation aanbod

Als alle schriftelijke rondes hebben plaatsgevonden, zal door de rechtbank aan partijen een mediation aanbod worden gedaan. Als partijen hieraan gehoor geven, dan zal de rechtbank in overleg met partijen een mediator benoemen om partijen te begeleiden bij het oplossen van het conflict (zie hiervoor mediation). Wordt aan het aanbod geen gehoor gegeven, dan zal een hoorzitting worden gepland. Hier kunnen enkele maanden overheen gaan en u bent hierbij afhankelijk van de agenda van de rechtbank.

De zitting

Uiterlijk tien dagen voor de mondelinge behandeling kan er nog een laatste maal relevante informatie aan de rechtbank worden toegezonden. Het zal hier met name gaan om de meest actuele financiële gegevens voor het vaststellen van alimentatie of recente stukken met betrekking tot de verdeling/verrekening.

Afhankelijk van de complexiteit van de echtscheiding kan de zittingsduur variëren van drie kwartier tot enkele uren. Familierechtzaken zijn altijd besloten, zodat geen van partijen mensen mee de zittingszaal in mag nemen. In de zittingszaal zitten de rechter en de griffier, die aantekeningen maakt van hetgeen wordt besproken. Bij bepaalde zaken is de Raad voor de Kinderbescherming ook aanwezig.

Tijdens de zitting krijgen partijen de kans om nog nader te reageren op de laatste stukken. De rechter heeft de processtukken gelezen en zal hierover ook vragen hebben. Niet alleen advocaten krijgen het woord, ook partijen zelf zal de gelegenheid worden gegeven om iets te zeggen.

Horen kinderen

In zaken die de kinderen aangaan, zoals omgang en gezag, zal de rechter kinderen van 12 jaar of ouder horen. In kinderalimentatie zaken worden minderjarige kinderen van 16 jaar en ouder gehoord. Bij het horen van de kinderen zijn de ouders niet aanwezig, maar de rechter zal tijdens de zitting de ouders op de hoogte stellen van hetgeen is besproken.

Beschikking

Na de zitting heeft de rechtbank ongeveer zes weken nodig om beschikking te wijzen. In de beschikking wordt de echtscheiding uitgesproken en wordt ten aanzien van de overige verzoeken een beslissing genomen. Het komt voor dat de rechter een tussenbeslissing wijst, zodat over bepaalde geschillen nog verder geprocedeerd dient te worden. Vanzelfsprekend zal de echtscheidingsprocedure hierdoor langer duren.

Inschrijving

Als de rechter de echtscheiding heeft uitgesproken, dan is het huwelijk nog niet ontbonden. De ontbinding vindt plaats op het moment dat de echtscheidingsbeschikking is ingeschreven in de registers van de burgerlijke stand van de gemeente waar het huwelijk is voltrokken. Deze inschrijving dient plaats te vinden binnen zes maanden nadat de echtscheidingsbeschikking onherroepelijk is geworden. De beschikking wordt onherroepelijk als partijen hierin berusten of als binnen drie maanden geen hoger beroep wordt ingesteld. Wordt de echtscheiding niet tijdig ingeschreven, dan herleven alle gevolgen van het huwelijk en zal bij een gewenste echtscheiding de procedure opnieuw moeten worden gevoerd.

Hoger beroep

Als u het met de beslissing van de rechter oneens bent, dan heeft u de mogelijkheid om tegen de beschikking in hoger beroep te gaan. Het appelschrift (het processtuk in hoger beroep), dient te worden ingediend bij het gerechtshof binnen drie maanden nadat de rechtbank de beschikking heeft gewezen. Tegen dit appelschrift kan ook weer schriftelijk verweer worden gevoerd. Als de verwerende partij ook een beslissing van de rechtbank wenst aan te vechten, dan kan dat middels incidenteel appel. Als de schriftelijke rondes hebben plaatsgevonden, dan zal een mondelinge behandeling worden gepland. In hoger beroep zal de zaak worden behandeld door drie raadsheren.

Cassatie

De Hoge Raad is het hoogste rechtsorgaan in Nederland. Een cassatieprocedure bij de Hoge Raad is dan ook het laatste rechtsmiddel om een geschil te laten beoordelen. De mogelijkheden bij de Hoge Raad zijn echter zeer beperkt. De Hoge Raad onderzoekt niet de feiten, maar beoordeelt slechts of het recht juist is toegepast en of er geen vormvoorschriften zijn geschonden. Dit beperkte toetsingskader maakt dat slechts in uitzonderingssituaties cassatie mogelijk is. De Hoge Raad kan de zaak verwerpen, de beschikking van het hof vernietigen (casseren), en in een enkel geval de zaak zelf af doen. Bij vernietiging van de beschikking van het hof, kan de Hoge Raad de zaak (terug)verwijzen naar het hof, die de zaak opnieuw zal beoordelen met inachtneming van de door de Hoge Raad in haar beslissing gegeven richtlijnen.

Onze advocaten zijn gevestigd in Den Haag

Bent u op zoek naar een familierecht advocaat? U bent van harte welkom bij ons op kantoor in Den Haag. Onze familierecht advocaten bezitten de juiste kennis en expertise om u bij te staan. Hoewel ons kantoor is gevestigd in Den Haag, opereren wij in heel Nederland.