Wet arbeidsmarkt in balans: nieuwe ketenregeling 2020

Op 1 januari 2020 treedt de Wet arbeidsmarkt in balans (Wab) in werking. Deze wet heeft onmiddellijke werking. Daarom is het belangrijk de gevolgen hiervan voor uw onderneming nu al in kaart te brengen!

De Wab beoogt flexibele arbeid minder aantrekkelijk te maken. Daardoor worden werkgevers geprikkeld om werknemers eerder een vaste baan te geven. Dit moet onder andere worden bereikt door de WW-premie te verhogen voor werkgevers die veel gebruikmaken van flexibele arbeidskrachten, en door de verschillen tussen contractvormen te verkleinen. In dat kader wordt ook de ketenregeling gewijzigd.

Huidige ketenregeling

De ketenregeling bepaalt wanneer elkaar opvolgende tijdelijke arbeidsovereenkomsten overgaan in een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd.

Onder het huidige recht kunnen:

• Maximaal drie arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd worden gesloten
• In maximaal twee jaar
• En de keten van arbeidsovereenkomsten wordt verbroken bij een tussenpoos van zes maanden

Let op: bij collectieve arbeidsovereenkomst (cao) kan geregeld worden dat maximaal zes arbeidsovereenkomsten worden gesloten in maximaal vier jaar.

Verruiming ketenregeling per 1 januari 2020

Met de inwerkingtreding van de Wab wordt het mogelijk maximaal drie arbeidsovereenkomsten te sluiten in drie jaar. De tussenpoos van zes maanden blijft.

Uitzonderingen

Bij cao of ministeriële regeling kan afgeweken worden van de ketenregeling op de volgende wijzen:

• De tussenpoos van zes maanden kan verkort worden naar drie maanden, mits sprake is van terugkerend werk dat maximaal negen maanden per jaar kan worden gedaan (denk aan seizoenswerk, culturele sector en sportclubs)
• In maximaal vier jaar kunnen maximaal zes arbeidsovereenkomsten gesloten worden, indien voor de betreffende functies de intrinsieke aard van de bedrijfsvoering deze verlenging of verhoging is vereist (denk aan horeca)
• In geval van een overeenkomst ter educatie (denk aan een arbeidsovereenkomst voor een promotraject)
• Voor een bestuurder mag van de duur van de ketenregeling afgeweken worden (onbeperkte tijd), maar er mogen maximaal drie tijdelijke contracten worden overeengekomen

Tevens gelden de volgende uitzonderingen:

• Voor BBL (beroepsbegeleidende leerweg) overeenkomsten geldt de ketenregeling niet
• Voor werknemers, die jonger zijn dan 18 jaar en die gemiddeld minder dan 12 uur per week werken, geldt de ketenregeling ook niet
• Voor AOW-gerechtigde werknemers kunnen vanaf de AOW-datum in maximaal vier jaar maximaal zes tijdelijke contracten worden aangegaan
• De werkgever mag het contract voor bepaalde tijd dat is aangegaan voor 24 maanden (tot 1 januari 2019) of voor 36 maanden (vanaf 1 januari 2020) of langer eenmalig verlengen met een contract voor maximaal drie maanden
• Arbeidsovereenkomsten die uitsluitend of overwegend in het kader van educatie worden aangegaan, mits dit in een toepasselijke CAO is toegestaan
• In de ‘Regeling ketenbepaling bijzondere functies en hogere vergoeding kantonrechter’ zijn bijzondere groepen (functies) aangewezen, waarvoor de ketenregeling niet geldt (bijvoorbeeld voetballer, bondstrainer, artistieke functies)
• Arbeidsovereenkomsten, die in het primair of bijzonder onderwijs zijn aangegaan voor vervanging van een zieke leerkracht, zijn uitgezonderd van de ketenregeling
• Voor de uitzendbranche geldt onder de uitzend-cao, dat er maximaal zes contracten in een periode van vier jaar mogen worden aangegaan

Geen overgangsrecht

Voor de nieuwe ketenregeling geldt geen overgangsrecht. Dit betekent dat deze regeling op 1 januari 2020 direct in werking treedt. Voor alle contracten, die eindigen per 1 januari 2020 of later, geldt de nieuwe ketenregeling. Er kunnen dan maximaal drie contracten in drie jaar gesloten worden.

Tweejaarstermijn contracten

Bij contracten die de twee-jaarstermijn overschrijden, moet u echter extra goed opletten!

Wordt de twee-jaarstermijn overschreden vóór 1 januari 2020, dan ontstaat van rechtswege een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd. Onder het oude recht gaan die contracten immers op de dag van de overschrijding van de twee-jaarstermijn van rechtswege over naar een onbepaalde tijd contract.

Wordt de twee-jaarstermijn echter overschreden ná 1 januari 2020, dan ontstaat niet van rechtswege een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd. Dan geldt immers met directe werking de nieuwe ketenregeling en geldt niet de twee-jaarstermijn, maar de drie jaarstermijn.

Let ook op andere gevolgen!

Bij de keuze van het sluiten van meerdere arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd op een langere of kortere termijn dient ook rekening gehouden te worden met het volgende.

• Eindigt de arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd vóór 1 januari 2020 binnen twee jaar na aanvang? Dan is geen transitievergoeding verschuldigd. Vanaf 1 januari 2020 wordt de transitievergoeding echter van dag één van de arbeidsovereenkomst berekend.
• Vanaf 1 januari 2020 geldt het nieuwe stelsel van de premiedifferentiatie WW. Voor bepaalde tijd contracten geldt dan een hogere WW-premie dan voor onbepaalde tijd contracten.

Tot slot

De Wab heeft naast bovengenoemde onderwerpen ook grote gevolgen voor oproepkrachten, het ontslagrecht en payrolling.

Heeft u nog vragen? De gespecialiseerde arbeidsrecht- advocaten van Delissen Martens geven u graag antwoord. Ook kunnen wij een afspraak maken om alle wijzigingen als gevolg van de inwerkingtreding van de door te spreken. Zodoende kunnen wij u op maat adviseren over de specifieke gevolgen voor de dagelijkse gang van zaken binnen uw onderneming.

De laatste blogs op het gebied Arbeidsrecht:

Wab: gewijzigde formule voor transitievergoeding

Werkgevers verplicht om in te stemmen met beëindiging slapend dienstverband

Vergoeding bij ontslag bestuurder

De bedenktermijn: wanneer start deze?

Wijzigen van een onvoorwaardelijke indexatie in de pensioenregeling

Verruiming ketenregeling onder de Wab