Wab: introductie van de cumulatiegrond (i-grond)
Met de invoering van de Wet arbeidsmarkt in balans (Wab) per 1 januari 2020 wordt een nieuwe ontslaggrond geïntroduceerd, te weten de ‘cumulatiegrond’ (i-grond).
Huidig ontslagrecht
Het huidige ontslagrecht kent sinds de invoering van de Wet Werk en Zekerheid acht ontslaggronden. Deze zijn opgenomen in artikel 7:699 lid 3 sub a tot en met h Burgerlijk Wetboek. Deze gronden zijn limitatief opgesomd en hieronder vallen onder meer verval van functie (a-grond), twee jaar ziek (b-grond), disfunctioneren (d-grond) en verstoorde verhouding (g-grond). In geval van ontslag dient aan alle in de wet geformuleerde vereisten van (minstens) één ontslaggrond te zijn voldaan. Er moet dus sprake zijn van ‘een voldragen grond’.
Bij een disfunctionerende werknemer moet volgens de d-grond bijvoorbeeld de ongeschiktheid voor het werk bewezen zijn, moet de werknemer hiervan tijdig in kennis zijn gesteld, moet hij een verbetertraject hebben doorlopen en moet er aangetoond worden dat de ongeschiktheid niet het gevolg is van onvoldoende zorg voor scholing of arbeidsomstandigheden. Tevens moeten mogelijkheden voor herplaatsing zijn onderzocht.
In geval van verval van functie (a-grond) of twee jaar ziek (b-grond) is een ontslagvergunning bij het UWV nodig om de arbeidsovereenkomst te kunnen opzeggen. Voor de overige ontslaggronden moet een werkgever een verzoek tot ontbinding bij de kantonrechter indienen. De ontslagroutes via het UWV en de kantonrechter worden ook wel de preventieve toets genoemd.
In de praktijk blijkt dat ontslag, door de strikte toetsing van de ontslaggronden, veel moeilijker is geworden. Dit leidt soms tot onwenselijke situaties, zowel voor de werkgever alsook voor de werknemer.
Cumulatiegrond ontslag
De Wab introduceert de i-ontslaggrond:
“een combinatie van omstandigheden genoemd in twee of meer van de gronden, bedoeld in de onderdelen c tot en met e, g en h, die zodanig is dat van de werkgever in redelijkheid niet kan worden gevergd de arbeidsovereenkomst te laten voortduren.”
De a- en b- gronden vallen hier niet onder (verval van functie en twee jaar ziek). Ook de f-grond (weigeren arbeid wegens ernstig gewetensbezwaar) valt hier niet onder. Dit staat in de Nota van wijziging van de Verzamelwet SZW 2020.
Deze i-ontslaggrond geeft de rechter de mogelijkheid om bij toepassing van meerdere ‘niet-voldragen’ ontslaggronden toch tot ontslag over te gaan. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een werknemer die niet zo goed functioneert en waarmee tevens een verstoorde arbeidsrelatie is ontstaan.
Extra transitievergoeding
Tegenover toewijzing van de cumulatiegrond staat dat de rechter (naast de transitievergoeding en een eventuele billijke vergoeding ) een extra vergoeding kan toekennen aan de werknemer ter grootte van maximaal de helft van de transitievergoeding.
Let erop dat de regels voor de transitievergoeding ook per 1 januari 2020 wijzigen. Al vanaf de eerste dag van het dienstverband is bij ontslag de transitievergoeding verschuldigd en bedraagt de hoogte 1/3e maandsalaris per gewerkt jaar (bij korter dienstverband pro rata).
Overgangsrecht cumulatiegrond
Op grond van overgangsrecht kan de i-grond alleen aangevoerd worden in procedures, die na 1 januari 2020 zijn gestart. In procedures die zijn gestart voor 1 januari 2020, maar doorlopen in 2020, kan deze i-grond niet aangevoerd worden.
Toekomstverwachting cumulatiegrond
Hoe in de toekomst omgegaan zal worden met de cumulatiegrond en of het makkelijker wordt een werknemer te ontslaan, zal nog moeten blijken. Evengoed blijft het belangrijk dat de dossiers van de werknemers goed op orde zijn. In dat kader is nog altijd het advies een duidelijke en volledige arbeidsovereenkomst te sluiten, een goed personeelsreglement te hebben en in voorkomende situaties een helder en volledig verbetertraject te doorlopen.
|
Actiepunten voor werkgever
|
Tot slot
De Wab heeft naast bovengenoemde onderwerpen ook grote gevolgen voor de oproepkrachten, de transitievergoeding, payrolling en de WW-premiedifferentiatie. Ook komt er een verruiming van de ketenregeling.
Heeft u nog vragen? De gespecialiseerde arbeidsrecht advocaten van Delissen Martens geven u graag antwoord. Ook kunnen wij een afspraak maken om alle wijzigingen als gevolg van de inwerkingtreding van de Wab door te spreken. Zodoende kunnen wij u op maat adviseren over de specifieke gevolgen voor de dagelijkse gang van zaken binnen uw onderneming.
Lees ook ander blogs op het gebied van de Wab
Wab: gewijzigde formule voor transitievergoeding
Wab: gewijzigde regels oproepkrachten
Wab: nieuwe ketenregeling 2020
