S.E.K.S.
Als het goed is, heb ik uw aandacht te pakken met deze koptekst. Helaas, deze blog gaat over de bezuinigingen op rechtsbijstand. U kunt dus meteen wegklikken als u dat wenst. Maar ik hoop er op dat u dit stukje tot het eind wilt blijven lezen (en zelfs zal “liken”), want het onderwerp raakt ons allemaal.
Het kabinet doet er veel aan het toch al uitgeklede stelsel van rechtshulp voor minder draagkrachtigen verder te minimaliseren. Wat maakt mij dat uit, denkt u misschien. Waarschijnlijk behoort u vandaag niet tot de ruim één miljoen mensen die afhankelijk zijn van deze vorm van hulp. Maar het kan snel gaan, want aan lager wal raken kan iedereen. Dus lees nog even door.
Wat is gefinancierde rechtsbijstand precies ? Het is een systeem dat de burger toegang verschaft tot de rechter. Iemand kan zijn rechten pas uitoefenen als hij de stap naar de rechter kan zetten. Kan hij dat niet, dan is hij in feite rechteloos. Hij of zij kan zich niet verweren tegen een faillissementsaanvraag, een ontslag, voorlopige hechtenis, het stopzetten van een uitkering of de uithuisplaatsing van kinderen. Best heavy, niet ?
In Nederland verplicht de wet ons een advocaat in te schakelen in allerlei soorten geschillen, zoals echtscheidingen en strafzaken. En waar die advocatenbijstand geen plicht is, raken veel mensen verstrikt in de juridische kluwen die ons recht helaas is. De regelgeving in Nederland is complex en alleen gespecialiseerde juristen weten de weg. Het is een illusie dat een burger zijn recht zou weten te halen zonder hulp van een juridisch onderlegde adviseur.
Omdat het lastig - en stressvol - is je eigen zaak te bepleiten, bestaat de advocaat al sinds mensenheugenis. Het is niet het oudste beroep ter wereld, maar komt beslist in de buurt. Pas als iemand ooit rechtsbijstand nodig heeft gehad, dan weet hij of zij hoe belangrijk dat kan zijn teneinde zich “vrij” te voelen.
Door de vele bezuinigingsrondes die er zijn geweest en nog gaan komen wordt verwacht dat veel mensen buiten de boot gaan vallen. Zij zullen hun recht niet meer kunnen halen, hebben geen geld voor een verzekering en al helemaal geen middelen om zelf een advocaat te betalen.
U vindt dat ik overdrijf: zo’n vaart zal het toch niet lopen ? Ik vrees van wel. Steeds meer advocaten stoppen met “toevoegingszaken” omdat ze anders failliet dreigen te gaan. Jonge advocaten die voor niks willen werken zijn er niet meer, zoals in de jaren zeventig van de vorige eeuw. Er zal een groeiende groep mensen ontstaan die geen andere uitweg zien het recht in eigen hand te nemen. Deze ontwikkeling is zeer bedenkelijk te noemen.
Rechtsbijstand is op de overheidsbegroting bovendien niet meer dan een klein zakje geld. Een JSF straaljager kan met het hele jaarbudget nog niet eens een maand boven de Waddenzee vliegen. Het is de hoogste tijd dat het kabinet ophoudt met kaas te schaven en principiële keuzes gaat maken.
