NOW aanvragen, of de aanvraag zo lang mogelijk uitstellen?

Sinds maandag 6 april kunnen werkgevers, die aan de voorwaarden voldoen, een NOW-aanvraag indienen. Op dinsdag 7 april werd de grens van 50.000 aanvragen al gepasseerd (in totaal worden 100.000 tot 150.000 aanvragen verwacht). In dit blog zet ik in hoofdlijnen de voorwaarden van de NOW uiteen en licht ik enkele bijzondere gevallen toe. Tot slot leg ik uit waarom het raadzaam kan zijn nog even te wachten met het indienen van de aanvraag.

Voorwaarden NOW aanvraag

De NOW voorziet in een tegemoetkoming in de loonkosten van maart tot en met mei 2020 en bedraagt 90% van het percentage waarmee de omzet daalt. De NOW is van toepassing op situaties waarin, als gevolg van buitengewone omstandigheden(zoals het coronavirus), sprake is van een omzetdaling van minimaal 20%. Voor deze subsidieregeling gelden -in hoofdlijnen- de volgende voorwaarden:

• De omzet daalt als gevolg van buitengewone omstandigheden zoals het coronavirus met minimaal 20%. De omzetdaling wordt berekend door de (verwachte) omzet in een periode van drie maanden (gelegen tussen maart en juli 2020) te vergelijken met de gemiddelde kwartaalomzet van 2019
• Bij ondernemingen die onderdeel zijn van een groep, moet de omzetdaling op groeps- of concernniveau worden berekend
• De omvang van de loonsubsidie bedraagt 90% van het percentage van de omzetdaling: bij een omzetdaling van 100% wordt 90% van de loonkosten gecompenseerd, bij 50% omzetdaling wordt 45% van de loonkosten gecompenseerd, etc.
• De te compenseren loonsom bestaat uit het brutoloon plus een forfaitaire opslag van 30% voor onder meer werkgeverslasten en reservering van vakantietoeslag
• De referentiemaand voor het berekenen van de hoogte van de loonsubsidie is januari 2020. Blijkt de gemiddelde loonsom in de periode maart t/m mei 2020 lager dan de loonsom van januari 2020, dan zal achteraf een lagere subsidie worden vastgesteld
• Het UWV kent een voorschot toe van 80% van het verwachte subsidiebedrag. Bij een verwachte omzetdaling van 100% worden 90% van de loonkosten vergoed: het voorschot bedraagt 80% daarvan, wat neerkomt op 72% van de totale loonsom

Voorbeeld: de jaaromzet bedroeg vorig jaar € 1.200.000,-, dus de gemiddelde kwartaalomzet was € 300.000,-. De loonsom in januari 2020 was € 10.000,-. In de periode mei-juli 2020 bedraagt de omzet als gevolg van het coronavirus maar € 150.000,-: een daling van 50%. De onderneming kan subsidie aanvragen van 90% van het percentage omzetdaling. De subsidie bedraagt dus € 4.500,-, inclusief de forfaitaire opslag van 30% bedraagt deze € 5.850,-. Als voorschot wordt 80% daarvan uitbetaald, wat neerkomt op € 4.680,-.

Now subsidie als bedrijf onderdeel is van een concern/groep?

Wanneer een onderneming onderdeel is van een concern, moet de omzetdaling op concernniveau worden berekend. Het is niet wenselijk dat subsidie wordt toegekend aan een concern dat nauwelijks wordt geraakt door de coronacrisis. Concerns worden geacht zelf bepaalde schokken te kunnen opvangen. Stel dat de onderneming uit het hierboven genoemde voorbeeld deel uitmaakt van een groep van vijf en dat de omzet en kosten in elk onderdeel gelijk zijn. Wanneer de omzet in de andere onderdelen niet terugloopt, is het omzetverlies op concernniveau maar 10%. Het concern komt dus niet in aanmerking voor de NOW-subsidie.

Seizoenswerk en sterk groeiende ondernemingen

Minister Koolmees heeft meermaals aangegeven dat de regeling ‘geen maatwerk biedt’. Doel was om snel een regeling te maken die praktisch goed uitvoerbaar is. Op individueel niveau kan dit nadelig uitpakken, zoals bij ondernemingen die voor 2019 zijn opgericht maar (nog steeds) snel groeien of bij ondernemingen die te maken hebben met seizoenswerk. Stel dat een onderneming in 2019 een gemiddelde maandomzet had van € 10.000,- en dit in de eerste maanden van 2020 is gegroeid tot € 20.000,- per maand. Als gevolg van het coronavirus loopt de omzet 50% terug, tot € 10.000,- per maand. Op grond van de regeling bedraagt de omzetdaling 0%, terwijl in de praktijk eigenlijk sprake is van een daling van 50%.

Een ander voorbeeld is een strandtent die alleen in de zomermaanden open is en buiten het seizoen om geen loonkosten heeft. Zelfs al zou op grond van de regeling sprake zijn van een omzetdaling, dan zal de compensatie in de loonkosten waarschijnlijk nihil zijn. De referentiemaand voor de loonkosten is immers januari, terwijl een strandtent in die maand geen of nauwelijks loonkosten heeft.   

'Als gevolg van buitengewone omstandigheden'

De hierboven genoemde ondernemingen lijken voor de NOW buiten de boot te vallen. Aan de andere kant zijn er bedrijven die voordeel (denken te) hebben van de regeling, omdat een groot deel van hun omzet buiten de referentieperiode binnenkomt. Dit geldt bijvoorbeeld voor verenigingen die in het najaar de contributies ontvangen. Wanneer de regeling wordt toegepast, is in de periode maart tot juli al snel sprake van een omzetdaling ten opzichte van de omzet van vorig jaar, ook wanneer over heel 2020 nauwelijks sprake is van een omzetdaling.

De tekst van de regeling is op dit punt niet in lijn met de ‘geest’ van de regeling. Doel van de regeling is om ondernemingen die door buitengewone omstandigheden te maken hebben met een aanzienlijke omzetdaling, tegemoet te komen. Ondernemingen waarin een groot deel van de omzet bijvoorbeeld in het najaar binnenkomt, kunnen te maken krijgen met terugvorderingen van verleende subsidies, omdat het berekende percentage omzetdaling niet het gevolg is van buitengewone omstandigheden.

Bedrijfseconomisch ontslag en NOW-aanvraag

Voorwaarde voor het doen van een NOW-aanvraag is dat de onderneming in de periode waarvoor subsidie wordt verstrekt, geen bedrijfseconomisch ontslag aanvraagt. Ondernemingen moeten dus op voorhand inschatten of de NOW-subsidie voldoende zal zijn, of dat toch ontslagaanvragen moeten worden ingediend. Bij de aanvraag van bedrijfseconomisch ontslag moet een werkgever, naast de gebruikelijke voorwaarden, aannemelijk maken dat de NOW-regeling geen passende oplossing is. Een werkgever die al NOW heeft aangevraagd en vervolgens bedrijfseconomisch ontslag aanvraagt, moet een boete van 50% van de loonkosten van de ontslagen werknemer(s) betalen.

Wanneer wachten met NOW-aanvraag?

Binnen twee dagen was al bijna de helft van het totaal aantal verwachte aanvragen ingediend, terwijl de aanvragen tot eind mei kunnen worden ingediend. Wanneer de NOW-subsidie (nog) niet broodnodig is, kan het goed zijn om te wachten met de aanvraag. Dit heeft bijvoorbeeld als voordeel dat beter bekend is wat het percentage van de omzetdaling is, terwijl het maken van een schatting in deze tijden lastig kan zijn. Een ander voordeel is dat de regeling op dit moment nog steeds wordt ‘ingekleurd’. Zo kan bijvoorbeeld nog duidelijk worden of verenigingen die hun omzetpiek in het najaar krijgen wél recht op de subsidie, of te maken kunnen krijgen met terugvorderingen. Kortom: voor ondernemingen met vet op de botten kan het goed zijn om de aanvraag nog even uit te stellen.