Max Taks

De veelbesproken Panama Papers maken pijnlijk duidelijk dat iedereen voor de wet gelijk is, maar voor sommigen meer gelijk dan anderen. Teneinde belastingheffing te omzeilen kunnen slimme rijkaards via ingewikkelde constructies bereiken dat zij veel minder en soms zelfs helemaal niets aan de fiscus hoeven af te dragen. Daar is juridisch gezien geen speld tussen te krijgen. Belasting ontwijken mag, alleen ontduiken is strafbaar. De scheidslijn tussen die twee begrippen is niet eenvoudig te trekken maar juristen zijn gelukkig bijzonder creatieve professionals. Om kort te gaan: Panama wordt een steeds populairdere vakantiebestemming.

Nu is het ontwijken van belastingen zo oud als de wereld. De Romeinse Keizer Tiberius, toch niet te beroerd in een oogwenk doodvonnissen te bevelen, instrueerde zijn ambtenaren daarom “zijn schapen te scheren, en niet te villen”. En dus gaf men graag de keizer wat aan de keizer behoorde.

Tegenwoordig zitten fiscale systemen echter niet meer zo eenvoudig in elkaar als in het jaar nul. En erger: de belastingbetaler weet niet eens hoeveel hij ieder jaar afdraagt. Er zijn zoveel soorten belasting dat iedere transparantie ontbreekt. Naast de loonbelasting is er de omzet-, de onroerende zaak- en de wegenbelasting. Om over accijnzen, vervuilingsheffingen en verkeersboetes maar te zwijgen. Als je dat allemaal bij elkaar optelt is de belastingdruk in Nederland zo hoog dat sommige braverds pas in november van ieder jaar hun eigen geld kunnen verdienen. Niet zo gek dus dat je dat dan liever elders zou willen doen.

Want is de Panamaroute ook bereikbaar voor de gewone burger met een beperkte beurs? Het zou mij niet verbazen. Veel dienstverleners kunnen via hun laptop nu al makkelijk werken vanuit, laten we zeggen, een land met een prettig klimaat. Ze hoeven maar zelden zelf naar Nederland te komen om desondanks hun geld hier te kunnen verdienen. Als dat per jaar 20 % belasting bespaart is het de moeite meer dan waard. Een huis in de Algarve, een goede internetverbinding en je bent klaar.

Deze ontwikkelingen zullen de fiscus niet ontgaan en het pleidooi voor een transparanter en vooral gelijkwaardiger belastingstelsel zal snel aan belang winnen. Zo wordt het kat en muisspel niet alleen makkelijker, maar vooral veel leuker!